ژنيكوماستي يا Gynecomastia به مشكل بزرگ شدن پستان در مردان گفته مي شود. بزرگي پستان گاهي فقط در يكي از پستان ها ديده مي شود و گاهي هر دوي آنها را درگير مي كند. وجود اختلال در عملكرد غدد درون ريز و به هم خوردن تناسب استروژن و تستسترون در بدن مردان از اصلي ترين علت اين عارضه است. بدين صورت كه با كاهش تستسترون (هورمون مردانه) و افزايش استروژن (هورمون زنانه) در بدن مرد، سايز سينه ها بزرگ مي شود. ژنيكو ماستي گاهي يكطرفه (يك سينه) است و گاهي نيز دو طرفه (هر دو سينه) مي باشد.
اگرچه ممكن است اين اختلال به صورت خودكار ازبين برود اما گاهي لازم است تا با درمان هاي ويژه آن را برطرف كرد. اهميت ژنيكوماستي زماني بيشتر مي شود كه اين عارضه به سادگي اعتماد به نفس فرد را از او گرفته و زندگي عادي اش را با مشكل روبرو سازد.
ژنيكوماستي بر اساس وضعيت فيزيولوژيك فرد
ژنيكوماستي بر اساس شرايط جسمي فرد به سه دسته تقسيم مي شود.
1 . ژنيكوماستي دوران نوزادي
زماني كه اثر استروژن هاي مادر كه جنين از طريق جفت دريافت مي كرده است پس از تولد نيز همچنان در بدن نوزاد باقي بماند شاهد اين نوع از ژنيكوماستي خواهيم بود كه در بيش از 50 درصد نوزادان پسر بروز مي كند. پس از چند ماه يا 3 هفته سطح استروژن در بدن نوزاد به ميزان طبيعي خود رسيد اين مشكل برطرف مي گردد. در اغلب اين موارد نيازي به درمان نيست و كافيست كمي صبور باشيد.
2 . ژنيكوماستي دوران نوجواني
در پسران نوجوان بين سنين 12 تا 15 سال، طي تغييرات هورموني دوران بلوغ ، گاهي استراديول نسبت به تستسترون بيشتر مي شود كه نتيجه 65 درصد از آنها بروز ژنيكوماستي است.در بيشتر موارد اين نوع ژنيكو ماستي يكطرفه است. براي تشخيص علائم باليني در اين مورد خاص نياز به معاينات باليني است چرا كه اين علائم اغلب خفيف هستند. لازم به ذكر است كه در اغلب اوقات 6 ماه تا 2 سال بعد اين حالت برطرف مي شود. اگر بعد از 3 سال اين علائم رفع نشود ژنيكو ماستي تا هميشه با فرد خواهد بود.
3 . ژنيكوماستي دوران پيري
اين عارضه به دليل كاهش سطح پلاسمايي تستوسترون و تبديل شدن آن به محيطي استروژني در مردان 50 تا 69 ساله به وجود مي آيد. به دنبال اين اتفاق مقدار استروژن نسبت به تستسترون بيشتر مي شود و يك ژنيكو ماستي دو طرفه را رقم مي زند. معمولا از هر 4 نفر 1 نفر در اين رده سني به اين عارضه دچار مي شود.
ژنيكوماستي بر اساس ميزان بافت چربي و زيادي پوست
مقدار بزرگ شدن پستان (هيپرتروفي) به همراه ميزان افتادگي (پتوز) باعث تفاوت در درمان پنيكوماستي مي شود.بدين صورت كه :
جراحي ژنيكوماستي - ژنيكوماستي كاذب
درجه 1 . هيپوتروفي خفيف (بافت كمتر از 250 گرم) بدون پتوز
نوع A : اغلب بافت گلاندولر است (درمان از طريق ليپوساكشن اولتراسونيك يا معمولي يا ليزر ليپوليز )
نوع B :اغلب بافت فيبروز است (درمان از طريق ليپوساكشن اولتراسونيك يا ليزر ليپوليز )
درجه 2 . هيپوتروفي متوسط (بافت بين 250 تا 500 گرم) بدون پتوز
نوع A : اغلب بافت گلاندولر است (درمان از طريق ليپوساكشن اولتراسونيك يا معمولي يا ليزر ليپوليز )
نوع B :اغلب بافت فيبروز است (درمان از طريق ليپوساكشن اولتراسونيك يا ليزر ليپوليز )
بيشتر بخوانيد
جراحي زيبايي باسن چرا پر طرفدار است؟ انواع عمل زيبايي باسن و هزينه آن !
درجه 3 . هيپوتروفي شديد (بافت بيشتر از 500 گرم) به همراه پتوز درجه يك
نوع بافت : بافت فيبروز يا گلاندولر است (درمان به وسيله ليپوساكشن اولتراسونيك يا ليزر ليپوليز انجام مي شود اما اگر پتوز همچنان از بين نرفت 9 ماه بعد از طريق جراحي برش پوست انجام مي شود)
درجه 4 . هيپوتروفي شديد (بافت بيشتر از 500 گرم) به همراه پتوز درجه دو و سه
نوع بافت : بافت فيبروز يا گلاندولر است (درمان توسط ليپوساكشن اولتراسونيك يا ليزر ليپوليز انجام مي شود اما اگر پتوز همچنان از بين نرفت 9 ماه بعد از طريق جراحي برش پوست انجام مي شود)
دلايل بزرگي بافت سينه در مردان
مصرف داروهاي غير طبي نظير پودرهاي بدنسازي. اين پودرها به هورمون هايي آغفشته شده اند كه علاوه بر تاثير منفي بر هورمون هاي مردانه سبب بروز مشكلاتي جدي براي كبد ، قلب و عروق نيز مي شوند.
كاهش سطح هورمون مردانه در مردان مسن از دلايل بزرگ شدن سينه ها در آنهاست.
ابتلاي فرد به مشكل چاقي
مصرف بيش از حد مشروبات الكلي
از بين رفتن تعادل هورموني نظير وجود بيش از حد هورمون هاي زنانه استروژن يا تشريح هورمون پرولاتين در مرد به طور غير طبيعي
مصرف آندروژن ها و استروئيدهاي آنابوليك جهت افزايش عملكرد ورزشي
سوء تغذيه و گرسنگي كه بدون تاثير بر روي استروژن، باعث كاهش ميزان تستوسترون مي شود. (گاهي بهبود تغذيه نيز كاري از پيش نمي برد!)
استفاده از صابون، شامپو و لوسيون هاي حاوي روغن هاي گياهي اسطوخدوس يا درخت چاي كه كمي فعاليت استروژن را تحريك مي كنند.
بيمارهايي كه به اختلال در هورمون ها منجر مي شوند
هيپوگناديسم؛ نارسايي هيپوفيز يا سندروم كلن فيلر كه سبب اختلال در توليد طبيعي تستسترون مي شود
كوچك بودن بيضه ها و بزرگي سينه ها به صورت مادرزادي
كمبود مادرزادي آنزيم هاي هورموني يا ابتلا به تومورهاي فعال هورموني
پركاري تيروئيد و توليد بيش از حد هورمون تيروكسين
تومورهايي كه غدد هيپوفيز، تيروئيد و فوق كليه را درگير مي كنند و هورمون هاي بر هم زننده تعادل استروژن و تستسترون توليد مي كنند
نارسايي كليه و انجام همودياليز به طور مرتب
نارسايي كبدي و داروهاي تجويزي جهت سيروز
چه داروها و درمان هايي سبب بروز ژنيكوماستي مي شوند ؟
متادون
آمفتامين
ماريجوانا
الكل و هروئين
داروهاي درمان ضد رتروويروس براي افراد مبتلا به ايدز به خصوص داروى اِفاويرنز ( سوستيوا )
شيمي درماني يا داروهاي ضد سرطان
داروهاي آنتي آندروپن جهت درمان بزرگي پروستات نظير اسپيرونولاكتون (آلدكتون) ، فيناسترايد (پروسكار، پروپكيا)
و فلوتاميد
هورمون هاي مصرفي جهت درمان سرطان پروستات
داروهاي ضد قارچ مانند كتوكونازول
داروهاي ديلتيازم، وراپاميل و نيفديپين
آنتي بيوتيك ها مثل مترونيدازول
داروهاي مربوط به زخم نظير سايمتيدين
داروهاي درمان افسردگي نظير آمي تريپتيلين
استفاده از حشره كش هاي حاوي فنوترين
داروهاي برطرف كننده ناراحتي معده نظير متوكلوپراميد ( رگلان )
داروهاي درمان اضطراب نظير ديازپام (واليوم)
داروهاي استروئيد هاى آنابوليك آندروژن
داروهاي درمان قلب مثل لانوكسين (ديگوكسين)
بزرگ شدن سينه ناشي از برخي داروهاي تجويزي پزشك قابل كنترل است و پس از قطع دارو سينه حالت طبيعي به خود مي گيرد.اين در حالي است كه معمولا ژنيكو ماستي ناشي از تغييرات هورموني دوران بلوغ و پيري قابل پيشگيري نبوده و كنترل آنها سخت تر است.
ممكن است فرد بدون اينكه مبتلا به بيماري جسمي خاصي باشد سينه بزرگي داشته باشد اين افراد هم گاهي براي كوچكتر كردن سينه خود از نظر زيباسازي به جراح متخصص مراجعه مي كنند.
آيا بزرگ بودن سينه مردان به سلامتي آنها لطمه مي زند؟
اغلب اوقات خير. چرا كه گاهي ژنيكو ماستي براي فردي پيش مي آيد كه از نظر جسماني كاملا سالم است و هيچ مشكلي ندارد. با اين وجود همانطور كه در مطالب بالا گفته شد، در برخي موارد بزرگ بودن سينه نشانه بيماري در فرد است كه در اين مورد لازم است درمان صورت گيرد پيش از آنكه سلامتي فرد به طور كامل به خطر بيفتد. بنابراين پيشنهاد مي شود در صورتي كه علائم ژنيكوماستي را در خود مشاهده مي كنيد جهت اطمينان به پزشك متخصص رجوع كنيد.
جراحي ژنيكوماستي - ژنيكوماستي
چطور خودم تشخيص دهم كه دچار ژنيكو ماستي هستم يا نه ؟
وجود ژنيكوماستي را نمي توان بدون معاينه و نظر پزشك و تنها از طريق علائم ظاهري قطعي دانست. پزشك از طريق ماموگرافي، آزمايش خون ، اندازه گيري سطح هورمون موجود در جريان خون، معاينه سينه، بررسي كاركرد كبد، بررسي عملكرد كليه و غده تيروئيد مي تواند تشخيص دهد كه آيا واقعا فرد دچار ژنيكو ماستي شده است يا خير. بنابراين توصيه اكيد ما اين است كه به طور خودسرانه به درمان هاي ژنيكوماستي براي مشكلي كه مطمئن نيستيد اصلا وجود دارد يا خير نپردازيد؛ اين امر مهم را به متخصصان اين حوزه واگذار نماييد تا سلامتي تان را فداي نا آگاهي و بي توجهي خود نكنيد!!
بيشتر بخوانيد
عوارض عمل ژنيكوماستي در مردان ! امكان بازگشت ژنيكوماستي بعد از عمل وجود دارد؟
چه زماني بايد به پزشك مراجعه كنيم ؟
در صورتي كه هر يك از علائم زير را مشاهده كرديد بهتر است به پزشك مراجعه كنيد (به خصوص اگر فرد هنوز به سن بلوغ نرسيده باشد) :
ترشح به رنگ تيره و يا ترشح خوني از نوك پستان
ورم كردن و بزرگ شدن پستان
احساس درد در هر يك از پستانها و يا در هر دوي آن
ايجاد زخم پوستي روي پستان
حس كردن يك توده سفت در بافت پستان
حساس شدن پستان نسبت به لمس
ديگر مشخصات ژنيكوماستي
افزايش چربي موضعي سينه
زياد شدن رشد بافت غددي
افزايش همزمان چربي و بافت غددي در سينه ها
تشخيص ژنيكوماستي از ژنيكوماستي كاذب
براي اينكه مشخص شود مشكل پيش آمده واقعا ژنيكوماستي است يا ژنيكوماستي كاذب است كه به دليل شباهت در علائم به اشنباه تصور شده است كه ژنيكوماستي است، لازم است به پزشك متخصص مراجعه كرد.چرا كه پزشك با بررسي سوابق پزشكي بيمار و اطلاع از داروهايي كه فرد در حال حاضر مصرف مي كند و همينطور انجام آزمايشاتي نظير آزمايش خون و ماموگرافي ، MRI، سي تي اسكن، نمونه برداري از بافت و سونوگرافي بيضه ها به علاوه معاينه فيزيكي بافت سينه ، شكم و اندام هاي تناسلي متوجه علت اصلي بزرگ شدن سينه مي شود و متناسب با مشكل موجود، درمان لازم را تجويز كند.
از جمله مواردي كه بدون معاينه، به اشتباه ژنيكوماستي تصور مي شود عبارتند از :
وجود چربي در بافت پستان
سرطان سينه
عفونت بافت سينه (آبسه پستان )
از چه سني مي توان عمل جراحي ژنيكو ماستي انجام داد ؟
حداقل سن مورد نياز براي افرادي كه داوطلب جراحي ژنيكوماستي هستند 18 سال مي باشد. علاوه بر اين لازم است فرد واقع بين بوده و از نظر روحي و جسمي نيز سالم باشد.
چطور بدانم كه عمل ژينكوماستي براي من مناسب است؟
وزن شما نرمال است.
به لحاظ فيزيكي فردي سالم هستيد.
واقع گرا هستيد و به دنبال نتايج عجيب غريب نيستيد.
سينه هايتان در حال رشد نيست و به ثبات رسيده است.
از سينه بزرگ خود ناراضي هستيد.
چگونه از بروز ژنيكوماستي پيشگيري كنيم ؟
داروها و مواد غير مجاز نظير استروئيدها، آمفتامين ، آندروژن ، هروئين ، ماريجوانا و … را به خصوص بدون مشورت با پزشك به هيچ وجه مصرف نكنيد.
در نظر داشته باشيد كه اگر در حال استفاده از داروهايي هستيد كه باعث ژنيكوماستي مي شوند، با مشورت پزشك مصرف آنها راكنترل نماييد و يا داروي ديگري را جايگزين كنيد.
انجام كارهاي زير احتمال بروز ژنيكو ماستي را به حداقل ممكن مي رساند :
نوشيدن زياد آب به صورت روزانه
مصرف خوراكي ، ميوه و سبزيجات ارگانيك
كنترل كردن وزن بدن
نشستن صحيح و قوز نكردن
انجام كارهاي زير احتمال بروز ژنيكو ماستي را افزايش مي دهد :
گرسنگي كشيدن
مصرف الكل
استعمال سيگار و دخانيات
مصرف خوراكي هاي سرشار از كربوهيدرات
قرار گرفتن در معرض سرب و ديگر آلاينده هاي هوا
آيا ژنيكو ماستي ارتباطي با سرطان پستان دارد؟
از آنجايي كه 1% از مجموع سرطان هاي سينه در آقايان رخ مي دهد و 99% باقيمانده مربوط به خانمهاست مي توان اينطور گفت كه احتمال سرطان داشتن افراد مبتلا به ژنيكوماستي بسيار ضعيف است البته اين به شرطي است كه فرد مبتلا به سندروم كلاين فلتر نباشد كه در اين صورت احتمال سرطان تا 66% افزايش پيدا مي كند. در صورتي كه شخص به بيماري هيپوگناديسم مشكوك باشد بهتر است ابتدا وجود سندرم كلاين فلتر در بدن فرد بررسي شود و در صورت منفي بودن آن از روش هاي معمول ژنيكو ماستي براي درمان استفاده شود در غير اينصورت به دليل خطر سرطان، روش جراحي باز يا ماستكتومي براي رفع مشكل به كار مي رود
منبع https://teberooz.com/trunk-cosmetic-surgery/gynecomastia/